Dona nobis pacem

Auteur: André Pelgrim

‘Boog’, Kleuren houtsnede, eigen druk, oplaag 76 ex.
Beeldmaat 14 x 20,2 cm. © André Pelgrim

‘GEEF ONS VREDE’ zingen we aan het slot van de Krönungsmesse van W.A. Mozart. Dat is een mooie bede en dat werd mijn thema voor de eindejaarsgrafiek 2013. Eigenlijk een heel voor de hand liggend gegeven; ‘vrede op aarde’.

Iets van die vrede kun je ook ervaren bij het betreden van een kathedraal, dat overkwam ons toen we in het najaar 2013 Nevers (Fr.) bezochten. Wat ik nog nooit gezien had bij het benaderen van een kerk, was dat een ‘brandend rood’ licht zichtbaar was door één van de hoge koorramen. Jammer genoeg kon ik er geen goede foto van maken, maar het beeld zit in m’n geheugen gegrift! De zon stond tegenover ons, achter de kathedraal en scheen er dwars doorheen! Het was een prachtige heldere najaarsdag, met schitterend licht . Eenmaal binnen, werden we totaal verrast door al die prachtige, (vooral warme) tinten op de zuilen van het koor! En…overal waar je maar keek, elke keer weer, die verwondering. Wat was hier gebeurd?

De glas-in-loodramen van de kathedraal Saint-Cyr-Sainte-Julitte in Nevers.

Op 29 april 2011 werden de nieuwe glas-in-loodramen van de kathedraal Saint-Cyr-Sainte-Julitte in Nevers officieel in gebruik genomen. (Het gotische koor werd bij een bombardement in 1944 vernietigd). Er ‘sneuvelden’ vele ramen. Meer dan zestig jaar later was de hele kerk van nieuwe glas-in-loodramen voorzien, en hoe..! Diverse kunstenaars en glazeniers hebben samen gewerkt aan de realisering van deze bijzondere ramen.

De kathedraal heeft een Romaans- én een Gotisch koor; het geheel is een mengvorm van die twee stijlen. Dat is goed te zien aan het zuid portaal van de kerk; het onderwerp van deze houtsnede. Het linker bovenraam heeft eigenlijk een vroeg- gotische vorm; de ‘rondboog’ vertoont een lichte knik (het is een meng-vorm) de overgang van romaans naar gotisch. Dat viel ook direct op bij binnenkomst; aan de noordzijde (dus via een ‘zij-portaal’) stonden we binnen, met rechts een Romaans koor (met crypte, gewelfschildering en gebrandschilderd glas, prachtig!) terwijl de kerk ook een Gotisch koor er tegenover had!

Aan de zuidzijde van de kerk zijn in de vijf hoge ramen van het middenschip warme kleuren toegepast; cirkelsegmenten, in elk raam kantelend in rode tinten, van licht naar donker, een prachtige vondst! Aan de noordzijde; in koude kleuren, blauwe tonen, dezelfde, speelse cirkeldelen. Die kwart cirkels, met hun transparante blanke achtergrond, doen denken (volgens de ontwerper Gottfried Honegger) aan de regenboog; de veelkleurige boog die het Goddelijk verbond met mensen symboliseert.

Een belangrijk deel van de ramen in deze kathedraal is realistisch/abstract vorm gegeven; verhalende Bijbelse thema’s, afgewisseld met zuiver geometrische patronen. Het vormt een prachtig kleuren-spectrum.

Het fraaie boekje over alle glas-in-loodramen en een beknopte geschiedenis dat ik er kocht, had de mooie titel; ‘Prier avec les vitraux de la cathédrale de Nevers 1977-2009’ (‘Bidden met/bij de ramen van…enz.’).